ŁAZÓWEK – Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny – Diecezjalne Sanktuarium Maryjne

Wieś Łazów i Łazówek (dawniej: Łazowo) były w posiadaniu szlachty wyznania katolickiego, a druga część Łazowa należała do bojarów ruskich. W 1458 roku występował niejaki Jan z Łazowa, a w 1475 roku Jakub i Stanisław sprzedali Łazowo Stanisławowi Zawiszy h. Lubicz, późniejszemu sędziemu drohickiemu (1481-1507). Pierwszą cerkiew prawosławną ufundowali przypuszczalnie bojarzy ruscy osadzeni przez wielkiego księcia litewskiego Kazimierza Jagiellończyka (1427-1492). Część Łazowa w 1525 roku kupił Maciej Gałązka herbu Junosza, sędzia ziemski drohicki (1529-1555). Jego potomkowie Gałązkowscy herbu Junosza posiadali wieś do połowy XVII w., kiedy to nabyli ją Ossolińscy ze Sterdyni.

Dokładnej daty erekcji parafii obrządku wschodniego nie znamy. Pierwszym znanym proboszczem parafii sterdyńsko-łazowskiej był ks. Grzegorz (1527-ok. 1545). Po unii brzeskiej w 1596 roku cerkiew łazowska pw. św. Piotra i Pawła Apostołów i św. Praksedy stała się unicką. W latach 1746-ok. 1757 duszpasterzował tutaj unicki proboszcz ks. Piotr Bonicki (Boniecki). W tym też okresie kolatorami kościoła byli miejscowi dziedzice, czyli rodzina Łazowskich h. Krzywda.

Kolejny właściciel Łazowa, Sterdyni i Zembrowa – generał wojsk koronnych Antoni z Tęczyna hr. Ossoliński (zm. 20 maja 1776 r.), starosta sulejowski (1770-1776), ufundował w latach 1771-1772 nową cerkiew unicką. Rok później, to znaczy 27 stycznia 1773 roku wystawił dokument, w którym potwierdził wszystkie wcześniejsze nadania i przywileje na rzecz unickiej parafii w Łazówku. Po Powstaniu Listopadowym, a dokładnie od 1835 roku kościół filialny w Łazówku był zarządzany przez unickiego proboszcza z Seroczyna. W 1868 roku władze carskie internowały i usunęły z Seroczyna ks. Nikona Dyakowskiego (1779-1875), ówczesnego proboszcza (1844-1868), zsyłając go najpierw do Radomia, a następnie do Nowogrodu, gdzie zmarł 26 lipca 1875 roku. Po likwidacji unii, w latach 1874-1875 kościół unicki został zabrany i zamieniony na cerkiew prawosławną. Do Łazówka sprowadzono prawosławnego duchownego oraz prawosławne mniszki z pobliskiego Wirowa.

Po odzyskaniu niepodległości, 22 stycznia 1919 roku, mieszkańcy Łazówka zwrócili się do ks. Henryka Ignacego Przeździeckiego (1875-1939), biskupa podlaskiego czyli siedleckiego (1918-1939), z prośbą o powołanie tutaj parafii katolickiej. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom wiernych w dniu 19 listopada 1919 r. tenże biskup erygował w miejsce dawnej filii unickiej parafię pw. Wniebowzięcia NMP. Pierwszym proboszczem obrządku łacińskiego został ks. Jan Bułkowski (prob. 1919-1921).W 1933 roku dokonano gruntownego remontu, powiększając drewnianą świątynię o dwie zakrystie, nową wieżę oraz przedłużając nawę główną, staraniem ks. Jana Jakubika, ówczesnego proboszcza (1932-1950).

Obecny murowany kościół został wzniesiony w latach 1983-1986, staraniem wiernych i ks. Kazimierza Żelisko (prob. 1975-1989). Projekt wykonał arch. Ryszard Wądołowski z Siedlec. Kamień węgielny poświęcił Ojciec Święty Jan Paweł II 9 października 1981 roku w Castel Gandolfo. Ks. Jan Mazur, biskup siedlecki czyli podlaski (1968-1992), w dniu 10 grudnia 1983 roku dokonał aktu wmurowania tegoż kamienia. On też poświęcił nową świątynię 5 października 1986 roku i dokonał jej konsekracji dnia 31 lipca 1988 roku.

Kościół w Łazówku jest miejscem szczególnego kultu Matki Bożej Pocieszenia. Tradycja głosi, że w połowie XVI w. dziedziczka Łazowa, w miejscu stojącego dzisiaj kościoła, zobaczyła Matkę Bożą stojącą na kamieniu, która zapraszała ją do częstej na modlitwy na tym miejscu. W nawiązaniu do tego zbudowano wkrótce wokół kamienia świątynię i umieszczono w niej obraz Matki Bożej Pocieszenia, który wnet zasłynął licznymi łaskami.

W początkach sierpnia 1913 roku księża prawosławni wyjęli z ołtarza Cudowny Obraz i przewieźli do klasztoru w Wirowie, pozostawiając w kościele jego kopię. Po dwóch latach w 1915 roku prawosławne mniszki, uciekając przed Niemcami, zabrały Cudowny Obraz do Moskwy, gdzie został umieszczony w Aleksiejewskim Monastyrze. Wiadomo, że znajdował się on tam do 1917 roku, ale dalsza jego historia jest nieznana. Po erygowaniu parafii podjęto starania o odnalezienie Cudownego Obrazu w Rosji oraz Rumunii, ale nie przyniosły one żadnego rezultatu. Obecny obraz Matki Bożej został namalowany w 1977 roku, staraniem wspomnianego ks. Kazimierza Żelisko. Uroczystego poświecenia i intronizacji Obrazu dokonał 20 maja 1977 roku ks. Jan Mazur, biskup siedlecki czyli podlaski (1968-1992). W dniu 24 września 2011 roku ks. bp Antoni P. Dydycz – uwzględniając żywotność kultu – ustanowił w Łazówku sanktuarium diecezjalne Matki Bożej Pocieszenia. W dniu 15 sierpnia 2012 r. wspomniany Ordynariusz Drohiczyński dokonał koronacji Matki Bożej Łazówkowskiej na prawie diecezjalnym i ustanowił pierwszą sobotę miesiąca maja dniem świątecznym ku czci Madonny z Łazówka.

Obok kościoła stoi murowana plebania zbudowana w 1971 roku, staraniem ks. Michała Drabarka (1915-1994), proboszcza łazówkowskiego (1968-1975).

Oprac. ks. dr Zbigniew Rostkowski