ks. bp prof. dr hab. Tadeusz Pikus

Data urodzenia: 1 września 1949r.
Święcenia kapłańskie: 7 czerwca 1981r.
Święcenia biskupie: 8 maja 1999r.
Ingres do katedry drohiczyńskiej: 25 maja 2014r.
Przejście na emeryturę: 19 lipca 2019r.

KONTAKT

Adres: ul. Kraszewskiego 4, 17-312 Drohiczyn
e-mail: tpikus@episkopat.pl

ŻYCIORYS

Ksiądz Biskup prof. dr hab. Tadeusz Pikus urodził się 1 września 1949 r. w Zabielu jako czwarte z pięciorga dzieci, w rodzinie Bronisława i Stanisławy z domu Gudel.

W dniu 18.09.1949 r. został ochrzczony przez ks. Antoniego Bachurzewskiego w kościele pw. św. Wawrzyńca w rodzinnej parafii Dolistowo. Tam też 21.04.1963 r. bp Władysław Suszyński udzielił mu sakramentu bierzmowania.

Po uzyskaniu świadectwa maturalnego w 1975 r. wstąpił do Wyższego Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Warszawie. Święcenia diakońskie przyjął dnia 4 maja 1980 r., natomiast kapłańskie 7 czerwca 1981 r. w bazylice archikatedralnej św. Jana Chrzciciela na Starym Mieście w Warszawie z rąk biskupa Jerzego Modzelewskiego, biskupa pomocniczego warszawskiego.

W 1981 r. w Akademickim Studium Teologii Katolickiej w Warszawie na podstawie pracy pt. „De locis sanctis” Piotra Diakona jako źródło rekonstrukcji „Itinerarium Egerii” uzyskał tytuł magistra. W dwa lata później na podstawie pracy pt. „Itinerarium” Egerii w interpretacji Piotra Diakona uzyskał na ASTK tytuł licencjata.

Po święceniach kapłańskich ks. Tadeusz Pikus został posłany do pracy duszpasterskiej w parafii św. Rodziny z Jaktorowie koło Żyrardowa (09.06.1981-17.05.1983). Następnie w 1983 r. został skierowany przez ks. kard. Józefa Glempa na studia z zakresu teologii fundamentalnej na Uniwersytecie Nawarra w Pampelunie w Hiszpanii. Tam 21.06.1985 r. uzyskał tytuł doktora na podstawie pracy La noción de Apologetica segun Gardeil.

Po powrocie do Polski podjął pracę jako referent w Sekretariacie Prymasa Polski, jednocześnie wykładając język łaciński (1985-1989; 1992-1993) i teologię fundamentalną (1986-1999) w Wyższym Metropolitalnym Seminarium Duchownym w Warszawie. W 1987 r. został mianowany adiunktem na Akademickim Studium Teologii Katolickiej. W 1988 r. powierzono mu stanowisko prefekta w Wyższym Metropolitalnym Seminarium Duchownym w Warszawie. Od 1989 r. pełnił funkcję sekretarza Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie.

W 1990 r. został skierowany do Moskwy jako kapelan Pracowni Konserwacji Zabytków oraz Duszpasterz Polaków w ZSRR. W Moskwie zorganizował i założył College Teologii Katolickiej św. Tomasza z Akwinu. Został mianowany przez abp. Tadeusza Kondrusiewicza dziekanem tego College’u i wykładowcą teologii fundamentalnej (1991-1992). W 1992 r. powrócił do Polski i ponownie został mianowany prefektem w WMSD.

Ks. Tadeusz Pikus podjął akademicką działalność dydaktyczną w Papieskim Wydziale Teologicznym w Warszawie, prowadząc tam proseminarium (1989-1990; 1996-1998); ćwiczenia z sakramentologii i eklezjologii (1993-1998) oraz seminarium z teologii fundamentalnej (1993-1998) oraz w Łowiczu prowadząc wykłady z teologii fundamentalnej na kursie katechetycznym (1992-1993) oraz w Wyższym Seminarium Duchownym (1994-1995; 1996-1998). W latach 1989-1990 pełnił funkcję sekretarza PWTW. W 1994 r. został mianowany na stanowisko wicerektora Warszawskiego Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Warszawie.

W 1995 r. wyjechał na rok do Moskwy, celem zebrania materiałów do pracy habilitacyjnej. Tam też przez rok uczestniczył w seminariach profesorskich w Instytucie Prawosławnym św. Andrzeja w Moskwie.

Po powrocie przejął wcześniejsze obowiązki. Ponadto w 1996 r. został mianowany duszpasterzem przedsiębiorców i organizatorów życia gospodarczego w Warszawie. W 1997 r. został członkiem Komitetu Małych i Średnich Przedsiębiorstw, Edukacji i Etyki Zawodowej przy Krajowej Izbie Gospodarczej. Poza tym 3 lipca 1997 r. przejął obowiązki rektora kościoła seminaryjnego p.w. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny na Bielanach. Podjął również wykłady z teologii fundamentalnej i teologii ekumenicznej (1997-2009) oraz z religiologii (1998-2009) w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, przekształconej w roku 1999 w Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

W latach 1997-1999 wykładał teologię fundamentalną, ekumeniczną i religiologię w Seminarium Duchownym w Grodnie na Białorusi oraz równocześnie teologię fundamentalną w Polskim Centrum Katechetycznym w Wilnie.

W 1997 r. został mianowany członkiem Rady Kapłańskiej i Kolegium Konsultorów Archidiecezji Warszawskiej (1997-2002). W 1998 r. został powołany na członka Czwartego Synodu Archidiecezji Warszawskiej oraz wybrany wiceprzewodniczącym Komisji Ekumenicznej Synodu.

18 lutego 1999 r. odbyło się w PWTW kolokwium habilitacyjne, zakończone uchwałą o nadaniu stopnia naukowego doktora habilitowanego teologii w zakresie teologii fundamentalnej, na podstawie pracy pt. Aksjologiczny wymiar religii w twórczości Aleksandra Mienia. Studium analityczno-krytyczne. 9 marca 1999 r. Rada Naukowa Konferencji Episkopatu potwierdziła tę uchwałę.

24 kwietnia 1999 r. Ojciec Święty Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym Archidiecezji Warszawskiej, przydzielając stolicę tytularną Lisinia. Święcenia biskupie przyjął 8 maja 1999 r. w Archikatedrze św. Jana Chrzciciela w Warszawie z rąk Jego Eminencji Księdza Kardynała Józefa Glempa, Prymasa Polski. Współkonsekratorami byli biskup warszawsko-praski Kazimierz Romaniuk oraz biskup włocławski Bronisław Dembowski.

W ramach obowiązków pasterskich bp Tadeusz Pikus został przewodniczącym Wydziału Nauki Katolickiej (1999-2008) i wikariuszem generalnym Archidiecezji Warszawskiej (29.05.1999-24.05.2014). 24 grudnia 1999 r. został kanonikiem gremialnym Kapituły Metropolitalnej Warszawskiej.

W ramach Konferencji Episkopatu Polski pełnił funkcje: członka Rady ds. Ekumenizmu KEP (1999-2006), redaktora „Biuletynu Ekumenicznego” oraz współredaktora zeszytów „Tydzień powszechnej modlitwy o jedność chrześcijan” (1999-2010), członka Komisji Wychowania Katolickiego KEP (2000-2010), delegata KEP ds. dialogu katolików i muzułmanów (2000-2006), przewodniczącego Bilateralnego Zespołu Katolicko-Prawosławnego (2001-2011), członka Rady ds. Dialogu Religijnego (2001-2006), przewodniczącego Komitetu ds. Dialogu z Religiami Niechrześcijańskimi (2001-2006), członka a następnie przewodniczącego Rady Programowej Zespołu Pomocy Kościołowi Katolickiemu na Wschodzie (2002-2012), delegata KEP ds. Duszpasterstwa Polskich Przetwórców Żywności (2003-2013), członka Zespołu KEP ds. Społecznych Aspektów Intronizacji Chrystusa Króla (2004-2013), przewodniczącego Zespołu ds. Kontaktów z Polską Radą Ekumeniczną (2005-2010), przewodniczącego Rady ds. Ekumenizmu KEP (2006-2011), członka Zespołu KEP do rozmów z Rosyjskim Kościołem Prawosławnym (2010-2012).

W latach 2000-2004 był członkiem Zarządu Głównego Rady Wspólnej Katolików i Muzułmanów w Polsce, a w latach 2004-2008 był członkiem tejże Rady.
W 2000 r. r. przez Radę Wydziału PWTW został wybrany na funkcję kierownika Wyższych Zawodowych Studiów Katechetycznych Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie Sekcji św. Jana Chrzciciela oraz kierownika kursów doskonalenia zawodowego dla nauczycieli religii-katechetów w PWTW Sekcji św. Jana Chrzciciela. Pełnił ją do 2008 r.

Od 1997 r. jest członkiem Warszawskiego Towarzystwa Teologicznego oraz od 2005 r. Stowarzyszenia Teologów Fundamentalnych w Polsce. Na wniosek Wydziału Teologicznego Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II przez Walne Zebranie Towarzystwa Naukowego KUL JPII 28.03.2007 r. został powołany na członka korespondenta tego wydziału.

W 2002 r. Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego nadał bp. Tadeuszowi tytuł profesora nadzwyczajnego, a w dniu 14.04.2008 r. z rąk prezydenta Lecha Kaczyńskiego otrzymał on tytuł naukowy profesora nauk teologicznych. 13 października 2005 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej nadało mu, za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania, „Medal Komisji Edukacji Narodowej”.

29 marca 2014 r. Ojciec Święty Franciszek mianował Księdza Biskupa Tadeusza Pikusa biskupem drohiczyńskim. Kanoniczne objecie diecezji miało miejsce 24 maja 2014 r., natomiast uroczysty ingres do katedry, w obecności J. E. Ks. Abp. Celestino Migliore, Nuncjusza Apostolskiego w Polsce, przedstawicieli Episkopatu Polski, duchowieństwa i wiernych świeckich, odbył się 25 maja 2014 r.

13 marca 2017 r. podczas 375. Zebrania Konferencji Episkopatu Polski został wybrany Asystentem Kościelnym Krajowej Rady Katolików Świeckich.

17 czerwca 2019 r. Nuncjatura Apostolska w Polsce poinformowała, że Ojciec Święty Franciszek przyjął prośbę ks. bpa Tadeusza Pikusa o przejście na Wcześniejszą emeryturę ze względów zdrowotnych. Następcą na urzędzie biskupa Drohiczyńskiego został ks. bp dr Piotr Sawczuk, dotychczasowy biskup pomocniczy diecezji siedleckiej.

HERB

HERB BISKUPA DROHICZYŃSKIEGO

Herb Ks. Biskupa Tadeusza Pikusa

OPIS HERBU

W srebrnym polu błękitny krzyż ukośny św. Andrzeja, na skrzyżowaniu ramion którego Baranek Apokaliptyczny złoty, spoczywający na czerwonej księdze ze złoconymi brzegami kart, opatrzonej siedmioma czerwonymi pieczęciami. Za tarczą krzyż procesyjny złoty o jednej poprzeczce. Pod tarczą dewiza: SURREXIT DOMINUS VERE. Herb wieńczy zielony kapelusz biskupi z sześcioma zielonymi chwostami z każdej strony.

Kapelusz

Kapelusz kościelny, wieńczący herb wywodzi się z kapelusza pielgrzymiego i przypomina o pielgrzymowaniu do Niebieskiej Ojczyzny. Przywołuje na pamięć obowiązek rozszerzania Ewangelii po całej ziemi, zgodnie z zaleceniem wyrażonym w Ewangelii  św. Marka: „Idźcie na cały świat i głoście ewangelię każdemu stworzeniu” (Mk 16,15). Kapelusz biskupi jest barwy zielonej, ponieważ kolor ten symbolizuje dobrych pasterzy, którzy wiodą swe owce na zielone pastwiska. Stąd zieleń jest symbolem nieskażonej doktryny, którą dobrzy pasterze powinni karmić powierzoną sobie owczarnię. Biskupi, dla odznaczenia przynależności do episkopatu, używają zielonego kapelusza ozdobionego przez 6 chwostów.

Krzyż

Krzyż jako insygnium heraldyczne, ustawiony pionowo za tarczą, przywodzi na myśl krzyż, który noszono dawniej przed osobą papieża, legatów papieskich, patriarchów i arcybiskupów. Tego insygnium nie wolno mylić z krzyżem tradycyjnie otwierającym procesję, ani z dużo mniejszym krzyżem pektoralnym. Jest to krzyż poprzedzający w procesjach papieża, jego legata, patriarchę i arcybiskupa, który podkreśla ich pozycję w hierarchii. Dlatego nikt nie mógł kroczyć między tym insygnium a osobą, którą reprezentował, ponadto krzyż zwracano figurą Chrystusa w kierunku hierarchy, aby przypomnieć, że swe funkcje sprawuje na mocy mandatu udzielonego przez Zbawiciela.  Krzyż umieszczony za tarczą oznacza głoszenie nauki Chrystusa, wyparcie się samego siebie dla głoszenia nauki Ewangelii, naśladowanie Chrystusa, funkcję apostolską. Krzyż jako biskupie insygnium heraldyczne oznacza rangę stolicy (podwójny dla archidiecezji, pojedynczy dla diecezji).

Krzyż św. Andrzeja

Przypomina kształtem drzewo męki, na którym apostoł poniósł śmierć męczeńską. Według tradycji apokryficznej i pism wczesnochrześcijańskich św. Andrzej działał i nauczał na terytoriach położonych na południe i wschód od Morza Czarnego: Bitynii, Poncie, Scytii, nad dolnym Dunajem wraz z Tracją, Grecji z Epirem i Achają. Tradycja orientalna dodaje Kurdystan, Armenię, Gruzję. Według najstarszej kroniki ruskiej – „Powieści minionych lat” Andrzej przybywszy z Synopy do Korsunia, podążył w górę Dniepru, dotarł do miejsca, gdzie później powstał Kijów, pobłogosławił je i postawił krzyż na wzgórzu. Potem udał się „do Słowien, gdzie dziś Nowogród”. Następnie powędrował do Waregów. Powróciwszy do Rzymu miał opowiadać o tym co widział. Z tego powodu stał się patronem Rosji, a błękitny krzyż na białym płacie widnieje na banderach rosyjskich. Godło to w herbie ks. Biskupa nawiązuje do lat pracy wśród katolików rosyjskich w Moskwie.

Baranek

Symbolika baranka związana jest przede wszystkim z wydarzeniami paschalnymi. Według Księgi Wyjścia (12,1-14) Izraelici mieli skropić jego krwią odrzwia i próg swoich domów, aby ominął je anioł śmierci, który wytracił wszystko, co było pierworodne w Egipcie. Krew owego baranka była nie tylko narzędziem powstrzymania gniewu Bożego, lecz także znamieniem wszystkich wiernych, którzy tworzyli wspólnotę zbierając się  dorocznie na wieczerzy upamiętniającej wielkie czyny dokonane przez Boga dla ludu izraelskiego. W czasie takiej wieczerzy Chrystus ustanowił Eucharystię, a zmarł dokładnie w tym samym czasie, kiedy w świątyni zabijano baranki na wieczerzę paschalną. Przekształcił w ten sposób stare święto w Paschę Nowego Przymierza, zastąpił On sobą baranka paschalnego i stał się naszą Paschą. Spożycie tej paschy (Eucharystii) pozwala nawiązać silną więź z Bogiem i jest zadatkiem eschatologicznego dopełnienia.

Gdy w końcu św. Janowi przebywającemu na Patmos zostały objawione rzeczy przyszłe, Chrystus ukazuje się pod postacią baranka. Otwiera pieczęcie księgi, w której zapisane są tajemne wyroki Boże dotyczące losów świata (Ap 5,5). Przedstawia to baranek spoczywający na księdze, z której zwisa siedem pieczęci.

Baranek apokaliptyczny nawiązuje do dewizy zaczerpniętej z liturgii paschalnej: SURREXIT DOMINUS VERE (zmartwychwstał Pan prawdziwie). Prawda ta ukierunkowuje życie chrześcijanina, który uczestniczy w zmartwychwstaniu Chrystusa przez nowe narodzenie  i nadzieję, która zawieść nie może (Rz 5,5). Antycypuje zmartwychwstanie, które będzie ujawnieniem tego, co obecnie ukryte jest pod osłoną tajemnicy (Kol 3,3; Rz 8,23).

Na podstawie opracowania ks. Pawła Dudzińskiego