Drohiczyn, 21. 08. 2018 r.
L. 706/2018  

Instrukcja przygotowania do Sakramentu Bierzmowania w Diecezji Drohiczyńskiej.

Na podstawie pkt 1. Wskazań Konferencji Episkopatu Polski dotyczących przygotowania do przyjęcia sakramentu bierzmowania, zatwierdzonych podczas 375. Zebrania Plenarnego KEP w Warszawie dnia 14. 03. 2017 r., określam podstawowe zasady przygotowania kandydatów do sakramentu bierzmowania w Diecezji Drohiczyńskiej.           Przygotowanie do bierzmowania jest trzyetapowe:

1. Przygotowanie dalsze dokonuje się w rodzinie, przez udział w katechezie szkolnej oraz katechezie parafialnej przygotowującej do sakramentów pokuty i Eucharystii.
2. Przygotowanie bliższe to regularny udział w katechezie szkolnej, uczestnictwo w życiu sakramentalnym zwłaszcza w niedzielnej i świątecznej Mszy św. oraz nabożeństwach.
3. III. Przygotowanie bezpośrednie:

1. Ma charakter duchowy i polega przede wszystkim na systematycznym uczestnictwie kandydata w spotkaniach formacyjnych w parafii (celebracje i spotkania w grupach), które powinny rozpocząć się w klasie VII i zakończyć w trakcie klasy VIII.
2. Bierzmowanie odbywa się raz w roku w każdej parafii, chyba że grupa kandydatów jest mniejsza niż 7 osób, wówczas może być organizowane w cyklu dwuletnim.
3. Właściwym miejscem przygotowania i przyjęcia sakramentu bierzmowania jest parafia zamieszkania, a nie parafia, na terenie której znajduje się szkoła.
4. Przygotowanie dotyczy również rodziców młodzieży przygotowującej się do przyjęcia bierzmowania.
5. Za przygotowanie kandydatów do bierzmowania oraz organizację odpowiedniej celebracji odpowiada proboszcz parafii.
6. Kandydat powinien przystąpić do sakramentu bierzmowania w stanie łaski uświęcającej, czyli przyjąć uprzednio sakrament pokuty i pojednania.
7. Zgodnie z dokumentem KEP należy zachęcić kandydatów, aby zachowali swoje imię chrzcielne, chyba że nie jest ono związane z patronem chrześcijańskim lub przemawiają za tym określone racje duszpasterskie.
8. W celu zaznaczenia jedności sakramentów chrztu i bierzmowania świadkami powinni być rodzice chrzestni. Tam gdzie nie jest to możliwe świadkiem bierzmowania może być osoba, która już przyjęła wszystkie sakramenty inicjacji chrześcijańskiej (chrzest, Eucharystia, bierzmowanie), ukończyła 16. rok życia oraz jest wierzącym i praktykującym katolikiem. Jeśli świadek bierzmowania nie jest znany proboszczowi, powinien przedstawić stosowne zaświadczenie z parafii swojego zamieszkania. Według wskazań KEP świadkami bierzmowania nie mogą być naturalni rodzice bierzmowanego. Można zachować zwyczaj, że świadkiem bierzmowania jest osoba tej samej płci co kandydat.
9. Przygotowanie do bierzmowania może zakończyć się egzaminem/rozmową dopuszczającą do przyjęcia sakramentu.
10. Na terenie Diecezji Drohiczyńskiej obowiązują pomoce Ułożyć życie z Bogiem Wydawnictwa JEDNOŚĆ, opracowane według Wskazań Konferencji Episkopatu Polski dotyczących przygotowania do przyjęcia sakramentu bierzmowania z 14 marca 2017 r.
11. Szczegółowymi uregulowaniami dotyczącymi przygotowania do bierzmowania zajmuje się Wydział Katechezy i Szkolnictwa Katolickiego Kurii Diecezjalnej w Drohiczynie.

+ Tadeusz Pikus
Biskup Drohiczyński

Pobierz dokument

Kan. 879 – Sakrament bierzmowania; który wyciska charakter i przez który ochrzczeni, postępując na drodze chrześcijańskiego wtajemniczenia, są ubogacani darem Ducha Świętego i doskonalej łączą się z Kościołem, umacnia ich i ściślej zobowiązuje, by słowem i czynem byli świadkami Chrystusa oraz szerzyli wiarę i jej bronili:

Kan. 880 – § 1. Sakrament bierzmowania jest udzielany przez namaszczenie krzyżmem na czole, którego dokonuje się przez nałożenie ręki i wypowiedzenie słów przepisanych w zatwierdzonych księgach liturgicznych.

§ 2. Krzyżmo używane w sakramencie bierzmowania powinno być konsekrowane przez biskupa, chociażby sakramentu udzielał prezbiter.

Kan. 881 – Jest wskazane, aby sakrament bierzmowania był sprawowany w kościele i to podczas Mszy świętej. Jednakże dla słusznej i uzasadnionej przyczyny może być udzielany poza Mszą świętą i w jakimkolwiek odpowiednim miejscu.

Kan. 882 – Zwyczajnym szafarzem sakramentu bierzmowania jest biskup. Ważnie udziela tego sakramentu również prezbiter posiadający taką władzę na podstawie powszechnego prawa lub szczególnego udzielenia ze strony kompetentnej władzy.

Kan. 883 – Na mocy samego prawa władzę udzielania bierzmowania posiadają:

1° w granicach swego terytorium ci, którzy w prawie są zrównani z biskupem diecezjalnym;

2° w odniesieniu do danej osoba prezbiter, który – na mocy urzędu lub zlecenia biskupa diecezjalnego – udziela chrztu temu, kto przestał być dzieckiem albo osobę już ochrzczoną dopuszcza do pełnej wspólnoty z Kościołem katolickim;

3° w odniesieniu do osób znajdujących się w niebezpieczeństwie śmierci – proboszcz, a nawet każdy prezbiter.

Kan. 884 – § 1. Biskup diecezjalny powinien udzielać bierzmowania osobiście albo zatroszczyć się o to, by go udzielił inny biskup. Jeśli tego domaga się konieczność, może jednemu lub kilku określonym prezbiterom udzielić uprawnienia do sprawowania tego sakramentu.

§ 2. Z ważnej przyczyny biskup oraz prezbiter, który na mocy prawa lub szczególnego udzielania kompetentnej władzy otrzymał upoważnienie do bierzmowania, może w poszczególnych przypadkach dobrać sobie prezbiterów, aby razem z nim udzielali tego sakramentu.

Kan. 885 – § 1. Biskup diecezjalny jest obowiązany troszczyć się, aby sakrament bierzmowania był udzielony podwładnym, którzy o to proszą należycie i rozumnie.

§ 2. Prezbiter, który posiada to uprawnienie, powinien z niego korzystać w odniesieniu do tych, na korzyść których zostało mu udzielone.

Kan. 886 – § 1. Biskup w swojej diecezji może zgodnie z prawem udzielać sakramentu bierzmowania także obcym wiernym, chyba że sprzeciwia się temu wyraźny zakaz ich własnego ordynariusza.

§ 2. Biskup, by mógł godziwie udzielać bierzmowania w obcej diecezji, potrzebuje przynajmniej rozumnie domniemanego zezwolenia biskupa diecezjalnego, chyba że chodzi o jego podwładnych.

Kan. 887 – Prezbiter posiadający uprawnienie do bierzmowania, na wyznaczonym mu terytorium godziwie udziela tego sakramentu także obcym, chyba że stoi temu na przeszkodzie zakaz ich własnego ordynariusza. Natomiast na obcym terytorium nie może ważnie bierzmować, z zachowaniem jednak przepisu kan. 883, n. 3

Kan. 888 – Szafarze mogą udzielać bierzmowania również w miejscach wyjętych, gdy leżą na terytorium, na którym wolno im bierzmować.

Kan. 889 – § 1. Zdatnym do przyjęcia bierzmowania jest każdy i tylko ten, kto został ochrzczony, a nie był jeszcze bierzmowany.

§ 2. Poza niebezpieczeństwem śmierci, mający używanie rozumu wtedy godziwie przyjmuje bierzmowanie, gdy jest odpowiednio pouczony, właściwie dysponowany i może odnowić przyrzeczenia chrzcielne.

Kan. 890 – Wierni są obowiązani przyjąć ten sakrament w odpowiednim czasie. Rodzice, duszpasterze, zwłaszcza proboszczowie mają troszczyć się, żeby wierni zostali właściwie przygotowani do jego przyjęcia i w odpowiednim czasie do niego przystąpili.

Kan. 891 – Sakrament bierzmowania wierni powinni przyjmować w pobliżu wieku rozeznania, chyba że Konferencja Episkopatu określiła inny wiek, albo istnieje niebezpieczeństwo śmierci, lub zdaniem szafarza co innego doradza poważna przyczyna.

Kan.892 – Wedle możności bierzmowanemu powinien towarzyszyć świadek, który ma troszczyć się, ażeby bierzmowany postępował jako prawdziwy świadek Chrystusa i wiernie wypełniał obowiązki związane z tym sakramentem.

Kan.893 – § 1. Ten może spełniać zadanie świadka. kto wypełnia warunki określone w kan. 874.

§ 2. Wypada, aby świadkiem był ktoś z chrzestnych bierzmowanego.

Kan. 894 – Co do udowodnienia udzielonego bierzmowania, należy zachować przepisy kan. 876.

Kan. 895 – Nazwiska bierzmowanych należy zapisać w księdze bierzmowanych, przechowywanej w kurii diecezjalnej albo, gdzie tak zarządzi Konferencja Episkopatu lub biskup diecezjalny, w archiwum parafialnym, czyniąc wzmiankę o szafarzu, rodzicach i świadkach, miejscu i dacie. O udzielonym bierzmowaniu proboszcz powinien zawiadomić proboszcza miejsca chrztu, aby mógł dokonać adnotacji zgodnie z postanowieniem kan. 535, § 2.

Kan. 896 – Jeśli miejscowy proboszcz był nieobecny, szafarz ma obowiązek osobiście lub przez innego powiadomić go jak najszybciej o udzieleniu bierzmowania.

• Metryka chrztu św. – jeśli kandydat ochrzczony był poza parafią, w której przygotowuje się bierzmowania.
• Zaświadczenie z parafii zamieszkania świadka bierzmowania – jeśli świadek nie jest znany proboszczowi.

bierzmowani.pl

OBRZĘDY BIERZMOWANIA W CZASIE MSZY ŚWIĘTEJ
(wg Pontyfikału Rzymskiego. Obrzędy bierzmowania dostosowane do zwyczajów diecezji polskich, Katowice 2019)

LITURGIA SŁOWA

20. Liturgia słowa odbywa się zgodnie z przepisami. Wszystkie czytania lub ich część można wziąć albo z Mszy danego dnia, albo z tekstów przeznaczonych na bierzmowanie, zawartych w Lekcjonarzu (t. VII) i niżej podanych w rozdziale V.

21. Po ewangelii biskup (i prezbiterzy, którzy mu towarzyszą) siadają na przygotowanych krzesłach. Zależnie od miejscowego zwyczaju, kandydatów do bierzmowania przedstawia proboszcz albo inny prezbiter, albo diakon lub też katecheta, w ten sposób: jeżeli to możliwe, każdego kandydata wzywa się imiennie i pojedynczo wchodzą oni do prezbiterium; jeżeli są to dzieci prowadzi je jeden ze świadków bierzmowania albo jedno z rodziców. Kandydaci stają przed celebransem.
Jeżeli kandydaci do bierzmowania są bardzo liczni, nie wzywa się ich imiennie, lecz ustawia w odpowiednim miejscu przed biskupem.

PREZENTACJA KANDYDATÓW

Jeżeli kandydatów wzywa się imiennie, proboszcz (lub inna upoważniona osoba) mówi:

Niech przystąpią ci, którzy mają przyjąć sakrament bierzmowania.

Każdy z kandydatów, wezwany z imienia i nazwiska, odpowiada:

Jestem.

Jeżeli kandydatów nie wyzywa się imiennie, proboszcz (lub inna upoważniona osoba) zwraca się do biskupa tymi lub podobnymi słowami:

Czcigodne Ojcze, w imieniu zebranej tu wspólnoty wierzących proszę o udzielenie sakramentu bierzmowania wybranej młodzieży (wybranym wiernym) z parafii N.

HOMILIA

22. Biskup wygłasza krótką homilię, w której wyjaśnia odczytane teksty i w ten sposób wprowadza kandydatów, ich świadków i rodziców oraz cały zgromadzenie wiernych w głębsze zrozumienie misterium bierzmowania.

ODNOWIENIA PRZYRZECZEŃ CHRZCIELNYCH

23. Biskup zadaje pytania kandydatom do bierzmowania, mówiąc:

Pytam każdego z was:
Czy wyrzekasz się szatana, wszystkich jego spraw i zwodniczych obietnic?
Kandydaci: Wyrzekam się.

Biskup:
Czy wierzysz w Boga Ojca wszechmogącego, Stworzyciela nieba i ziemi?
Kandydaci: Wierzę.

Biskup:
Czy wierzysz w Jezusa Chrystusa, Syna Jego jedynego, Pana naszego, narodzonego z Maryi Dziewicy, umęczonego i pogrzebanego, który powstał z martwych i zasiada po prawicy Ojca?
Kandydaci: Wierzę.

Biskup:
Czy wierzysz w Ducha Świętego, Pana i Ożywiciela, którego masz dzisiaj otrzymać w sakramencie bierzmowania, tak jak Apostołowie otrzymali Go w dzień Pięćdziesiątnicy?
Kandydaci: Wierzę.

Biskup:
Czy wierzysz w święty Kościół powszechny, obcowanie Świętych, odpuszczenie grzechów, zmartwychwstanie ciała i życie wieczne?
Kandydaci: Wierzę.

Do tego wyznania dołącza się biskup, głosząc wiarę Kościoła:
Taka jest nasza wiara. Taka jest wiara Kościoła, której wyznawanie jest naszą chlubą w Chrystusie Jezusie, Panu naszym.

Zgromadzenie wiernych wyraża swoją zgodę odpowiadając:
Amen.

LITURGIA SAKRAMENTU

NAŁOŻENIE RĄK

24. Biskup (mając obok siebie prezbiterów, którzy mu towarzyszą) stoi zwrócony do ludu i złożywszy ręce mówi:

Najmilsi, prośmy Boga Ojca wszechmogącego, aby łaskawie zesłał Ducha Świętego na te przybrane dzieci swoje, odrodzone już na chrzcie do życia wiecznego. Niech Duch Święty umocni je swoimi darami i przez swoje namaszczenie upodobni do Chrystusa, Syna Bożego.

Wszyscy przez chwilę modlą się w milczeniu.

25. Biskup (wraz z prezbiterami, którzy mu towarzyszą) wyciąga ręce nad kandydatami. Sam zaś biskup mówi:

Boże wszechmogący,
Ojcze naszego Pana, Jezusa Chrystusa,
który odrodziłeś te sługi swoje
przez wodę i Ducha Świętego
i uwolniłeś ich od grzechu,
ześlij na nich Ducha Świętego Pocieszyciela,
daj im ducha mądrości i rozumu,
ducha rady i męstwa,
ducha umiejętności i pobożności,
napełnij ich duchem Twojej bojaźni.
Przez Chrystusa, Pana naszego.
Wierni: Amen.

NAMASZCZENIE KRZYŻMEM

26. Diakon podaje biskupowi święte krzyżmo. Kandydaci do bierzmowania podchodzą pojedynczo do biskupa albo jeśli przemawiają za tym okoliczności, biskup podchodzi do każdego kandydata. Świadek bierzmowania kładzie prawą rękę na ramieniu kandydata i podaje jego imię biskupowi albo kandydat sam podaje swoje imię.

27. Biskup zwilża wielki palec prawej ręki krzyżmem i kreśli nim znak krzyża na czole kandydata mówiąc:

N., PRZYJMIJ ZNAMIĘ DARU DUCHA ŚWIĘTEGO.

Bierzmowany: Amen.
Biskup: Pokój z tobą.
Bierzmowany: I z duchem twoim.

28. Jeżeli razem z biskupem bierzmowania udzielają wybrani prezbiterzy, diakon lub posługujący podają biskupowi wszystkie naczynia z krzyżmem świętym, a on wręcza je każdemu z podchodzących do niego prezbiterów.
Kandydaci podchodzą do biskupa lub do prezbiterów albo, jeżeli przemawiają za tym okoliczności, biskup i prezbiterzy podchodzą do kandydatów i namaszczają ich w sposób podany wyżej (nr 27).

29. W czasie namaszczania można śpiewać odpowiednią pieśń. Po namaszczeniu biskup (i prezbiterzy) myje ręce.

MODLITWA POWSZECHNA

 30. Następuje modlitwa powszechna.

LITURGIA EUCHARYSTYCZNA

31. Po modlitwie powszechnej następuje liturgia eucharystyczna w zwykły sposób, z następującymi zmianami:
a) opuszcza się „Wierzę„, ponieważ odbyło się już wyznanie wiary;
b) niektórzy z bierzmowanych mogą się przyłączyć do niosących dary;
c) gdy używa się Kanonu Rzymskiego, odmawia się własne „Prosimy Cię, Boże, przyjmij„. W II i III Modlitwie eucharystycznej dodaje się własne „Pamiętaj także„.

32. Bierzmowani, a jeśli przemawiają za tym okoliczności, także ich świadkowie, rodzice i katecheci mogą przyjąć Komunię pod obiema postaciami.

BŁOGOSŁAWIEŃSTWO

33. Zamiast zwykłego błogosławieństwa na końcu Mszy udziela się specjalnego błogosławieństwa, albo odmawia się modlitwę nad ludem.