Obchody upamiętniające Romów i Sinti zamordowanych w Treblince
„Trudno określić dokładną liczbę Romów zamordowanych w Treblince, a wręcz jest to niemożliwie. Szacuje się, że sięga ona 3 – 4 tysięcy” – podkreślano podczas uroczystości upamiętniających Romów i Sinti, zamordowanych na terenie obozu zagłady i obozu pracy w Treblince. Spotkanie odbyło się w czwartek, 30 lipca i zgromadziło zarówno przedstawicieli narodowości romskiej, władze kościelne z biskupem drohiczyńskim Tadeuszem Pikusem na czele, a także władze państwowe i samorządowe.
Wśród osób wielu narodowości i grup etnicznych, które przywożono do Treblinki, byli Romowie i Sinti. Zgodnie ze zbrodniczą nazistowską ideologią, to właśnie te dwie populacje miały zupełnie zniknąć z mapy Europy, dlatego jak mówił Roman Chojnacki, Prezes Związku Romów Polskich – organizowanie tego typu uroczystości jest niezwykle ważne, szczególnie dla młodzieży romskiej, która do Treblinki przyjeżdża z różnych stron świata.
Tegoroczna uroczystość rozpoczęła się od odegrania hymnów romskiego oraz polskiego. Honorowy patronat nad spotkaniem objął prezydent Bronisław Komorowski, reprezentowany przez doradcę Henryka Wujca, który jak sam mówił, nie po raz pierwszy bierze udział w tego typu spotkaniach, ponieważ są one wyrazem szczególnej pamięci o tych wszystkich, którzy zginęli i byli poddani strasznej doktrynie i machinie zbrodni niemieckiej.
Do dzisiaj nie udało się dokładnie zliczyć zamordowanych w Treblince osób i jak twierdzi prokurator Krzysztof Bukowski z oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu w Szczecinie, Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej w Koszalinie – jest to wręcz niemożliwe. – Śledztwo IPN trwa od 2005 roku. Zbieramy w nim relacje osób, które przeżyły obóz w Treblince. Materiał datuje się od 1944 roku – tłumaczył prokurator Bukowski, dodając, że choć świadkowie tamtych zdarzeń nie żyją, ich relacje pozostały. – To właśnie z nich dowiadujemy się o zdarzeniach, poznajemy liczby, m. in.: ile osób narodowości romskiej zostało doprowadzonych do obozu, ile do tego obozu nie trafiło, a zostało rozlokowanych wokół niego. Sumujemy wszystkie dane i tylko na tej podstawie możemy określić o jakiej liczbie Romów można mówić – dodaje K. Bukowski.
W ubiegłym roku na terenie obozu w Treblince postawiono i odsłonięto pomnik upamiętniający Romów. Wówczas odbyła się tam pierwsza uroczystość, której celem było ocalenie od zapomnienia tych tragicznych wydarzeń. 30 lipca spotkanie zorganizowano już po raz drugi. Jak mówił dyrektor Muzeum Walk i Męczeństwa w Treblince Edward Kopówka, podobne pomniki stawiane są lub będą także na terenie innych obozów zagłady.
Podczas tegorocznych uroczystości w Treblince Romowie złożyli kwiaty pod tablicą upamiętniającą ofiary. Odbył się także koncert muzyki romskiej, a goście mogli zwiedzić wystawę w Muzeum Walki i Męczeństwa. Głównym organizatorem uroczystości był Związek Romów Polskich.
Karolina Skibniewska/ Muzeum Treblinka, foto Jarosław Kurzawa [ksAP/Drohiczyn]