JABŁONNA LACKA – Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Pierwotna nazwa miejscowości brzmiała: Rospądowa/Respondowa i została utworzona od przezwiska właściciela wsi – Macieja Rosponda Jabłońskiego h. Jelita z Tchórznicy, podsędka ziemskiego drohickiego (1447-1470) i sędziego drohickiego (1470-1474). Maciej pochodził ze wsi Żerniki koło Wiślicy w Małopolsce. W 1428 r. wraz z braćmi otrzymał od ks. Witolda Tchórznicę. Pomiędzy 1446 a 1447 od Kazimierza Jagiellończyka otrzymał Jabłonnę, zwaną od jego przydomku Jabłonną Rospondową a potem Lacką (w odróżnieniu od Jabłonny Ruskiej należącej do rodziny Szepiotów a potem Sarnackich).
Pierwsza wzmianka o Jabłonnie, w której wymieniony został wspomniany podsędek drohicki, pochodzi z 1447 roku. W tym czasie Maciej Rospond ufundował pierwszy kościół w Jabłonnie. W 1448 r. występował już pierwszy pleban ks. Andrzej z Kożuchowa. Dopiero we czwartek po niedzieli Laetare 2 kwietnia 1470 roku Maciej Rospond wystawił dokument fundacyjny kościoła w Jabłonnie i nadał mu dwie włóki ziemi oraz dziesięciny. Stylizacja nadania wyraźnie wskazuje, że parafia powstała kilka lub kilkanaście lat wcześniej. Funkcję plebana w 1471 roku pełnił ks. Mikołaj z Przesmyk. W 1480 roku przekazał on parafię i beneficjum bakałarzowi ks. Stanisławowi z Michowa, wcześniejszemu wikariuszowi w Jabłonnie (1471-1480). Synowie fundatora pierwszej świątyni: Jan i jego brat Stanisław, komornik ziemski drohicki (1470-1485), w dniu 23 października 1480 roku obdarowali kościół nowymi nadaniami. Podobnie wnuk fundatora – Hieronim Rospond, komornik ziemski drohicki (1492) i sędzia grodzki drohicki (1518-1520, 1530-1534), w dniu 7 sierpnia 1537 roku dokonał kolejnych nadań, a także jego syn Mikołaj (zm. 1538) dziedzic Tchórznicy – w piątym dniu w Oktawie Bożego Ciała 1538 roku. W 1618 roku Marcin Rospond (zm. ok. 1654) wraz z żoną Zofią z Sarnackich – uposażyli przytułek dla ubogich (xenodochium). Od 1470 roku kolatorami kościoła była rodzina Rospondów – Jabłońskich herbu Jelita. W 1578 roku ówczesny pleban ks. Adam Smuniewski otrzymał dom i ogród od dziedziców Jabłonny – Mikołaja Rosponda i Melchiora Niecieckiego (zm. po 1589), podkomorzego drohickiego (1566-1583). Na przełomie XVII i XVIII wieku prawa kolatorskie przejął Samuel Krasnodębski (zm. ok. 1704), pisarz ziemski (1673-1698) i podkomorzy drohicki (1698), nabywając podstawową część Jabłonny. Jego sumptem w 1704 roku został zbudowany drugi, drewniany kościół w miejscu starej świątyni. Na początku XIX wieku kolatorami były rodziny Kosińskich i Turskich (od 1802). Przez wiele lat dobrodziejem kościoła w Jabłonnie Lackiej był Ludwik Bieniecki h. Korab (1786-1844), poseł na Sejm ziemi węgrowskiej (1828-1831), właściciel Jabłonny i Łuzek od 1823 roku. On też był fundatorem obecnego, murowanego kościoła, który został zaprojektowany przez arch. Andrzeja Gołońskiego (1799-1854) z Warszawy. Jego budowa trwała od 1826 do 1841 roku. Konsekracji dokonał dnia 17 paź-dziernika 1841 r. ks. Franciszek Lewiński (1783-1854), biskup tytularny Eleutheropolis (3 lipca 1826 r.), sufragan podlaski (1826-1854). Po śmierci Ludwika Bienieckiego funkcję kolatorki pełniła najpierw jego żona Antonina z Banczakiewiczów (1802-1856), a następnie rodziny: Wierzbickich (od 1856), Tąkielów (od 1864), Grzymałów (od 1880) i Bujalskich (1900). Na placu przykościelnym stoi murowana dwukondygnacyjna dzwonnica i kostnica zbudowane w 1871 roku przez ks. Józefa Pawlikowskiego (1837-1892), ówczesnego proboszcza (1869-1892). Do parafii należy również dom parafialny (organistówka) zbudowany w 1930 roku przez ks. Aleksandra Fijałkowskiego (1871-1952), proboszcza w Jabłonnie (1921-1952). Obok kościoła znajduje się murowana plebania, wybudowana w stanie surowym w latach 1982-1983 przez ks. Jana Laskowskiego (1916-1983), ówczesnego proboszcza w Jabłonnie (1973-1983), a wykończona częściowo w 1998 roku przez ks. prał. mgr. Józefa Frańczuka. W latach 2010-2011 staraniem proboszcza ks. prał. dr. Jerzego M. Cudnego teren przy plebanii i kościele został całościowo zagospodarowany, a świątynia gruntownie odnowiona. W tym czasie położono w niej nową, granitową posadzkę i zainstalowano podłogowe ogrzewanie. Przy wejściu zaś wstawiono neobarokową kratę.

Kaplica:
Krzemień-Wieska – Kaplica pw. św. Józefa Robotnika zbudowana została w 1986 roku, staraniem ks. prał. mgr. Józefa Frańczuka. Jej poświęcenia dokonał dnia 1 maja 1994 roku ks. Jan Chrapek (1948-2001), biskup tytularny Cataquas (25 marca 1992 r.) oraz biskup pomocniczy diecezji drohiczyńskiej (1992-1994).
Jabłonna Lacka – Kaplica w Domu Zakonnym Sióstr Albertynek została zorganizowana w 1938 roku. Staraniem s. Konsilii Zawadki w 2006 roku została gruntownie odnowiona. W dniu 6 kwietnia 2006 roku ks. bp Antoni P. Dydycz poświęcił, czyli konsekrował ołtarz oraz pobłogosławił odnowioną kaplicę.

Oprac. ks. dr Zbigniew Rostkowski

Zgromadzenie Sióstr Albertynek Posługujących Ubogim
W parafii od 1938 roku
Adres:
ul. Długa 2
08-304 Jabłonna Lacka
tel.: 25/787 11 65
e-mail: ss.jabłonna@wp.pl